Verstedelijkingsscenario’s ’s-Hertogenbosch
Is de mobiliteitsbehoefte in de regio te beïnvloeden door de ruimtelijke ordening? Zo ja, wat is de impact op de mobiliteitsvraag en de agglomeratiekracht? Deze vragen hebben we voor de A2 (tussen Deil en Vught) beantwoord met behulp van TigrisXL.
Onderdeel van het samenhangend programma van oplossingsrichtingen voor de A2 tussen knooppunt Deil en knooppunt Vught is “oplossingsrichting A”. Om te voorkomen dat de capaciteit van de A2 op lange termijn opnieuw ondermaats wordt, wordt in “oplossingsrichting A” vanuit een breder ruimtelijk-economisch perspectief gekeken naar de mogelijkheden om verstedelijkingsopgaven (wonen/werken/voorzieningen) langs dit gedeelte van de A2 beter te koppelen aan de mobiliteit/infrastructuur. Bezien wordt in hoeverre het mogelijk is de vraag naar mobiliteit te beïnvloeden door programma’s rond ruimtelijke ordening, economie en mobiliteit beter op elkaar af te stemmen. De opgave is om economische groei mogelijk te maken en leefbaarheid te verbeteren voor dorp, stad en land zonder dat dat automatisch leidt tot meer autokilometers. Dat vereist een strategische verdieping op het verstedelijkingsmodel van de regio op de lange termijn.
Geconstateerd kan worden dat er vanuit twee invalshoeken opgaven spelen die elkaar wederzijds beïnvloeden:
- Er is een opgave om de agglomeratiekracht van de regio te vergroten en daarmee de positionering (economisch, voorzieningen, woonaanbod e.d.) van de regio in het grotere stedelijk netwerk te versterken.
- Vanuit de behoefte om het capaciteitsvraagstuk op de A2 op te lossen is besloten te kijken naar een breed pakket van fysieke en niet fysieke maatregelen.
De effectiviteit en het succes van de maatregelen wordt voor een deel bepaald door de afstemming tussen beide opgaven. Een snelfietspad tussen Zaltbommel en het Centraal Station van ‘s-Hertogenbosch wordt effectiever als er aan die lijn ook bijvoorbeeld een verdichtingsopgave van woningbouw wordt gepland of de uitbreiding van een werkgebied is voorzien. Of vice versa: hoe kunnen aanpassingen in het ruimtelijke ordening (bijvoorbeeld van één centrale knoop naar een regionaal netwerk van knooppunten) de vraag naar mobiliteit op een zodanige manier beïnvloeden dat dit leidt tot minder autoverkeer (in de spits) op de A2 tussen knooppunt Deil en knooppunt Vught.
In dit project hebben we samengewerkt met Dona Stedenbouw en Significance.
Het autoverkeer groeit buiten de stad, op de snelwegen, harder dan de prognoses voorzien. In het schema hiernaast hebben we de historische tellingen op de A2 naast
de filehistorie gelegd. Op basis van de capaciteitswaarden voor rijstroken (RWS) kunnen we tevens een inschatting maken voor wanneer toekomstige files ontstaan.
Opvallende conclusies ontstaan echter al bij het terugkijken. Nog geen vijf jaar na het verbreden van de A2 in 2010 kwam het traject alweer voor in de file top 50. Het lijkt er dus sterk op dat een extra rijstrook geen garantie geeft voor een lange periode zonder files. Bij verbreding stijgt tevens de toename van de kosten ten opzichte van de vorige verbreding: inpassing en aanpassingen worden complexer omdat er zowel aan bestaande infrastructuur moet worden gesleuteld.