Toekomst van regio Zwolle

De regio Zwolle vormt een enorm Daily Urban System dat delen van Drenthe, Overijssel, Flevoland en Gelderland omvat. Van Meppel tot Elburg, van Emmeloord tot Hardenberg. De economie van deze regio groeit verrassend snel. De strategische ligging, fraaie landschappen en stedelijke en dorpse kwaliteiten maken de regio steeds gewilder als woonplek. Vanaf 2018 is Studio Bereikbaar intensief betrokken bij de strategische hoofdkeuzes voor de regio. Startpunt was het MIRT-onderzoek A28 Amersfoort – Hoogeveen. Dit onderzoek gaf niet alleen inzicht in de situatie op de weg maar ook in de hele economie en het omvangrijke Daily Urban System. Naast een aantal verkeerskundige maatregelen, leidde het MIRT-onderzoek tot het inzicht dat het nodig was structureel te kijken naar de regionale ontwikkeling van wonen en werken in combinatie met bereikbaarheid. Dit vormde het startpunt van de verstedelijkingsstrategie voor de regio Zwolle ‘Warmte harten in een Klimaatadaptieve Delta’.

Het onderzochte tracé van de A28 is lang en kent daarmee veel partijen (o.a. ondernemers, bestuurders en beleidsmakers) die betrokkenheid voelden bij dit onderzoek. In drie integratiesessies zijn resultaten van de analyse gedeeld door middel van presentaties, posters en panelen. Goede cijfermatige analyses, gekoppeld aan sterke visualisaties met vertelkracht, zorgden ervoor dat deelnemers de inhoud eigen konden maken en het verhaal van de regio kon landen. Om de analyses aan te scherpen en meer stakeholders de gelegenheid te geven om input te geven is het projectteam vervolgens de bus in gestapt. In twee dagen is er langs de A28 gesproken met vertegenwoordigers van bedrijfsleven en overheden op verschillende locaties langs de weg. 

In de tweede fase van het MIRT-onderzoek zijn afspraken gemaakt over een pakket inframaatregelen om op korte en middellange termijn (2030) de verkeersveiligheid en daarmee ook de doorstroming op de A28 te verbeteren. Daarnaast gaan partijen zich inzetten voor maatregelen gericht op vraagbeïnvloeding, openbaar vervoer, fiets en ketenmobiliteit, in de regio’s Noord-Veluwe, Zwolle en de Kop van Overijssel/Drenthe. Ook is afgesproken om te komen tot een gezamenlijk MIRT Onderzoek naar de bereikbaarheid van Zwolle en omgeving in combinatie met een verstedelijkingsstrategie voor de regio Zwolle.

Centrale opgaven in de verstedelijkingsstrategie waren een duurzame bereikbaarheid, klimaatadaptieve delta, woningbouwopgave van 50.000 woningen en een toekomstvaste economische structuur.  Samen met De Zwarte Hond stelden wij tussen 2021 en 2023 de strategie ‘Warme Harten in een Klimaatadaptieve Delta’ op. Met ontwerpend onderzoek zijn meerdere integrale ‘toekomsten’ opgesteld en effecten bepaald op mobiliteit, watervraagstukken, economie en opgaven in de steden en dorpen (kwestbare wijken, energie, draagvlak voor voorzieningen). Dit gaf alle betrokken een scherp en beeldend zicht op keuzeruimte en consequenties.

Speciaal voor deze verstedelijkingsstrategie is de nationale Dashboard Verstedelijking door ons samen met het waterschap uitgebreid met een set indicatoren voor klimaatadaptiviteit. In een interactieve aanpak met gemeenten, vier provincies, waterschappen en meerdere departementen zijn vervolgens lessen getrokken en stap voor stap ruimtelijke keuzes gemaakt. De gekozen strategie bouwt voort op het uitgangspunt dat als je bouwt waar de mensen al zijn, de nieuwbouw als hefboom kan werken voor de grote opgaven in de bestaande gebouwde omgeving. Dit draagt bij aan de sociale samenhang, economisch draagvlak, de mobiliteitstransitie en de opgaven rondom klimaatadaptatie en energietransitie. Naast de inhoudelijke resultaten heeft de verstedelijkingsstrategie ook geleid tot een sterke samenwerking tussen rijk en regionale overheden, en over de provinciegrenzen heen. Deze samenwerking heeft inmiddels geleid tot de eerste investeringen (BO-MIRT 2022) en wordt door de betrokken provincies ook als voorbeeld gezien voor andere stedelijke regio’s.