Brabantse stadsdynamiek

Meer stedelijke ontwikkeling kan gepaard gaan met een daling van de automobiliteit. Voor menig verkeerskundige klinkt het als tegenstelling. Maar dit is geen beleidsmatig wensdenken maar wat feitelijk plaatsvond in ’s Hertogenbosch, Tilburg en Breda in de afgelopen 20 jaar.

De steden groeien en bloeien. Na jaren van stagnatie is de woningmarkt weer flink op stoom. Steeds minder op uitleglocaties en steeds meer verdichten in de stad. Belangrijke vraag daarbij is: kan onze infrastructuur de bouwopgave aan? Wat begon met deze degelijke maar traditionele vraagstelling kreeg een verrassende wending toen we in plaats van ‘vooruit denken’ eens ‘terug keken’ en vooral ook de huidige stad in kaart brachten. Dit bracht inzichten die we niet op ons ‘default’-netvlies hadden staan in de middelgrote (Brabantse) steden. Meest verrassend: het autogebruik in de stad groeit in grote delen van de stad al jaren niet meer. Daar staat tegenover dat het autoverkeer buiten de stad, op de snelwegen, des te harder groeit en de prognoses overtreft.

Niet alleen de grote stad maar ook de middelgrote stad moet het hebben van de stedelijke dynamiek van concentratie, diversificatie, ontmoeten en verbinden. Mobiliteit is een kernonderdeel van die stedelijke dynamiek. Maar dit is wel een andere mobiliteit dan externe autobereikbaarheid. Het gaat over verbindingen in de stad en tussen de steden. Over lopen, fietsen, (deel)mobiliteit en treinen. Een succesvolle stad versterkt bovendien zichzelf, in een virtueuze cirkel. Meer inwoners en functies betekenen niet meer van hetzelfde, maar maken juist meer stedelijkheid mogelijk. Er komt draagvlak voor nieuwe functies, voor verdere diversificatie. Er vindt ‘kwalitatieve verstedelijking’ plaats. Het stedelijk gebied krijgt meer metropolitane kenmerken met een bijbehorende mobiliteit. Conclusie: de stad kan in alle opzichten groeien, zonder dat de automobiliteit toeneemt.